Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Sprawiedliwości
D E PARTAMENT LEGISLACYJNO-PRAWNY
W nawiązaniu do pisma z dnia 16 września 2009 r., skierowanego pierwotnie do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zawierającego prośbę o udzielenie informacji o przebiegu prac legislacyjnych w sprawie wynagrodzeń sędziowskich, a w szczególności o udzielenie odpowiedzi na pytania, czy są prowadzone i w jakim zakresie prace legislacyjne nad mającym obowiązywać od 2010 r. uregulowaniem mnożników, od których są naliczane uposażenia sędziów sądów powszechnych, oraz kiedy stosowny projekt ustawy zostanie przedłożony w Sejmie RP, uprzejmie informuję, co następuje.
Podczas prac rządowych nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych początkowo planowano dwa etapy wprowadzania rozwiązań w zakresie wynagradzania sędziów sądów powszechnych:
I. W 2009 r. do dotychczas obowiązujących stawek wynagrodzenia - stawka podstawowa oraz pierwsza i druga stawka awansowa (w momencie procedowania przywołanej ustawy obowiązywała stawka podstawowa oraz dwie stawki awansowe) miała zostać dodana trzecia stawka awansowa, przy czym podstawę obliczenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym roku miało stanowić przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, póz. 353, z późn. zm.). Ponadto wynagrodzenie zasadnicze sędziego miało być określane w stawkach, których wysokość miała być ustalana przy zastosowaniu mnożników odnoszonych do podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego. Mnożniki na 2009 r. zostały tak skalkulowane, by podwyżka wynagrodzenia sędziego wyniosła ok. 1000 zł brutto (odpowiednio miało ulec również podwyższeniu wynagrodzenia sędziów w stanie spoczynku).
Od 2010 r. proponowano przejście na system ośmiu stawek oraz przyjęcie nowych mnożników (mnożniki miały być wyższe, bowiem zlikwidowany miał zostać dodatek za wieloletnią pracę), przy czym dla sędziów sądów każdego szczebla przewidziane były cztery stawki (stawki miały się wzajemnie zazębiać).
W odniesieniu do przedstawionej wersji projektu ustawy, Minister Finansów wskazał w szczególności, iż zaproponowane przez Ministra Sprawiedliwości rozwiązania dotyczące sposobu ustalania wynagrodzeń sędziów, zarówno w odniesieniu do roku 2009, jak i roku 2010, budzą istotne zastrzeżenia, a ponadto będą skutkować bardzo dużym wzrostem wynagrodzenia sędziów wszystkich szczebli. Minister Finansów wniósł o odrzucenie przez Komitet Rady Ministrów przedstawionego projektu w zakresie rozwiązań dotyczących 2010 r. Komitet Rady Ministrów zalecił Ministrowi Sprawiedliwości uwzględnienie uwag Ministra Finansów dotyczących wprowadzenia systemowej regulacji już z początkiem 2009 r., z zastrzeżeniem sfinansowania tego rozwiązania w ramach środków zaplanowanych w projekcie ustawy budżetowej na 2009 rok i niewprowadzania zmian przewidywanych na rok 2010 w zakresie odejścia od likwidacji dodatków stażowych - tym samym nieplanowania zwiększenia wydatków w kolejnych latach budżetowych.
W świetle powyższego, ostatecznie Rada Ministrów przyjęła projekt, który przewidywał dla stanowiska sędziego sądu rejonowego, sędziego sądu okręgowego oraz sędziego sądu apelacyjnego po cztery stawki wynagrodzenia - stawkę podstawową, pierwszą awansową, drugą awansową i trzecią awansową, przy czym mnożniki wynagrodzenia zostały ukształtowane w rozpiętości od 2,05 (dla sędziego sądu rejonowego otrzymującego wynagrodzenie zasadnicze w stawce podstawowej) do 3,23 (dla sędziego sądu apelacyjnego otrzymującego wynagrodzenie zasadnicze w trzeciej stawce awansowej).
Podczas prac parlamentarnych ustawa przybrała całkowicie odmienny kształt -wprowadzono dziesięć stawek wynagrodzenia zasadniczego, przy czym stawki te, na poszczególnych szczeblach stanowisk sędziowskich, zazębiają się. Tak wypracowany projekt ustawy, dnia 20 marca 2009 r. został uchwalony przez Sejm RP (ustawa o zmianie ustawy -Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. Nr 56, póz. 459).
Jednocześnie uprzejmie informuję, że obecnie nie są prowadzone - z uwagi na stan finansów państwa - prace legislacyjne nad nowym ukształtowaniem mnożników, służących do ustalenia wysokości wynagrodzeń zasadniczych sędziów w poszczególnych stawkach.