Szanowna Pani Poseł/Szanowny Panie Pośle!
Jestem Sędzią Rzeczypospolitej Polskiej i kierowany troską o dobro wymiaru sprawiedliwości
- w trybie art. 21 ustawy z dnia 9 maja 1996r o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz.U. z 2003r Nr 221 poz. 2199 ze zm.)
- zwracam się do Pani Poseł/Pana Posła o podjęcie pilnej inicjatywy w celu przeprowadzenia debaty parlamentarnej nad obecną sytuacją wymiaru sprawiedliwości. Przyczynkiem do szerokiej dyskusji na forum Sejmu powinien być przyjęty w dniu 23 maja 2008 r. na posiedzeniu Rady Ministrów projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw oraz o zmianie innych ustaw, który w dniu 5 czerwca 2008 r. wpłynął do laski marszałkowskiej.
Niestety w sposób sprzeczny z treścią art. 123 ust. 1 Konstytucji RP Rada Ministrów skierowała powyższy projekt do rozpatrzenia w trybie pilnym, chociaż przepisy prawne objęte tą regulacją dotyczą wynagrodzenia i awansu poziomego sędziów, należących do materii ustroju władzy sądowniczej.
Tworzenie i znoszenie stanowisk Sędziego Sądu Okręgowego w Sądzie Rejonowym oraz Sędziego Sądu Apelacyjnego w Sądzie Okręgowym - oznacza wprowadzenie nowych stanowisk w sądach, a zatem determinuje ich organizację.
Jednocześnie przepisy prawne objęte powyższą regulacją wprowadzają nowe rozwiązania ustrojowe, nieznane ani obowiązującej ustawie o ustroju sądów powszechnych ani jej nowelizacji, która ma wejść w życie 1.07.2008r. - a dotyczące trzeciej stawki awansowej. Warto tylko wspomnieć, że Dział II u.s.p. pt. „Sędziowie” dzieli się na dwa rozdziały; pierwszy z nich nosi tytuł „Status sędziego” , natomiast drugi - „Prawa i obowiązki sędziów” . Uwzględniając tę systematykę, należy przyjąć, że przepisy rozdziału 1 normują stan prawny sędziów, ich pozycję ustrojową i jurysdykcyjną oraz usytuowanie w stosunku do organów władzy wykonawczej (Ministra Sprawiedliwości), natomiast przepisy rozdziału 2 koncentrują się głównie wokół zagadnień wypływających ze stosunku służbowego, w tym stosunku pracy. Należy podkreślić, że zarówno przepisy określające status sędziego, jak i przepisy dotyczące jego praw i obowiązków, połączone z art. 178-181 Konstytucji, tworzą ustrojową zasadę odrębności pozycji sędziego, mającego wśród funkcjonariuszy państwowych status wyjątkowy (por. S. Gołąb: Organizacja sądów powszechnych, Kraków 1938, s. 32; J. Gudowski: Urząd sędziego w prawie o ustroju sądów powszechnych, PS 1994, nr 11-12, s. 22).
Zgodnie z treścią art. 123 ust.1 konstytucji - jeżeli przedmiotem ustawy jest regulowanie ustroju władz, w tym władzy sądowniczej - tryb pilny nie może mieć zastosowania. Tworzenie i znoszenie stanowisk w sądach oraz kształtowanie systemu wynagrodzeń i statusu sędziów powinno zatem podlegać unormowaniu wyłącznie w zwykłym toku legislacyjnym. Niedopuszczalnym zatem jest, aby regulowanie tej materii prawnej mogło odbywać się na skróty, jak chce to zrobić obecnie rząd . W związku z tym proszę Panią Poseł/Pana Posła o podjęcie działań w celu skierowania powyższego projektu ustawy - z wyłączeniem odrębności przewidzianych dla projektu pilnego - do zwykłego postępowania ustawodawczego, w tym szerokiej analizy projektu w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Koniecznym jest bowiem rozważenie argumentów środowiska sędziowskiego i ewentualne przeprowadzenie wysłuchania publicznego z udziałem sędziów.
Nadmieniam, iż ukształtowany w ostatnich latach system wynagrodzenia sędziów sądów powszechnych pomija istotne relacje pomiędzy niezawisłością, a ekonomiczną pozycją sędziów, osłabiając tym samym ustrojowy autorytet wymiaru sprawiedliwości. Obecne regulacje płacowe - z uwagi na obniżający się status materialny sędziów, nie tylko w stosunku do osób wykonujących wolne zawody prawnicze, ale także w odniesieniu do innych grup zawodowych, działających w sferze budżetowej - w sposób sprzeczny z dobrem Państwa Polskiego budzą wątpliwości co do niezależności i bezstronności osób sprawujących funkcje orzecznicze – również w stosunku do obywateli innych krajów Unii Europejskiej.
Ustawą z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 136. poz. 959), Sejm V Kadencji wprowadził szereg zmian podnoszących status sędziów sądów rejonowych i okręgowych, których wysiłkiem rozpoznawana jest zdecydowana większość spraw. Jest notoryjnym faktem, że dostęp do wyższych stanowisk sędziowskich jest ograniczony i najczęściej powołanie na wyższe stanowisko sędziowskie, odbywające się w drodze konkurencyjnego wyboru przez Krajową Radę Sądownictwa, musi się wiązać także ze zmianą miejsca zamieszkania lub podjęcia uciążliwych dojazdów do sądu wyższego, co w wielu przypadkach jest znacznym utrudnieniem w różnych sytuacjach życiowych i rodzinnych. Także ograniczona liczba stanowisk w sądach wyższych instancji, zwłaszcza w mniejszych jednostkach sądowych, nie daje rzeczywistej możliwości awansu wielu wybitnym sędziom, którzy wiele lat swojej służby sędziowskiej zmuszeni są wykonywać w sądach rejonowych. Dodatkowo osiągania wyższych stanowisk sędziowskich nie ułatwiają tzw. „niszowe” specjalizacje, bowiem szereg kategorii spraw kończy swój tok instancyjny najwyżej w sądach okręgowych. Z powyższych względów ustawa przewidziała skrócenie okresu awansu płacowego na stanowisku sędziowskim z siedmiu do pięciu lat oraz wprowadziła system tzw. awansów poziomych dla długoletnich sędziów sądów rejonowych i okręgowych. To ostatnie rozwiązanie jest przełomowe w systemie ustroju sądów powszechnych, gdyż stworzono dwa nowe stanowiska sędziowskie, dostępne wyłącznie dla nienagannie pracujących sędziów, z długim stażem (15 lat) w sądzie rejonowym lub okręgowym. Są to stanowiska „sędziego sądu okręgowego w sądzie rejonowym” oraz „sędziego sądu apelacyjnego w sądzie okręgowym”. Oba te stanowiska miały być w założeniu równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskami odpowiednio sędziego sądu okręgowego i sędziego sądu apelacyjnego. Powoływanie na te stanowiska winno się odbywać bez względu na utworzenie wolnego lub zwolnienie stanowiska sędziowskiego, bowiem sędziowie w ten sposób uhonorowani, będą nadal zajmowali miejsce służbowe w sądzie niższym. Powołanie na te stanowiska zgodnie z zasadami konstytucyjnymi należy do Prezydenta RP, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Sędziowie powołani mieli zachować inwestyturę w dotychczasowym zakresie, a do orzekania w sądzie wyższym winni być wyznaczani w drodze delegowania, tak jak sędziowie na stanowiskach niższych. Po uzyskaniu jednego z dwóch wspomnianych stanowisk sędzia miał mieć możliwość osiągać wynagrodzenie w stawkach awansowych, tak jakby zajmował stanowisko hierarchicznie wyższe. Jednakże dalsze w przypadku sędziego sądu okręgowego w sądzie rejonowym, powołanie na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego nie byłoby możliwe, chyba, że sędzia taki zajmie stanowisko sędziego sądu okręgowego i uzyska wymagany staż. Zgodnie z tą ustawą sędziowie zajmujący te stanowiska w razie utworzenia lub zwolnienia stanowiska odpowiednio w sądzie okręgowym albo apelacyjnym będą mogli ubiegać się o powołanie na te stanowiska tak jak sędziowie sądów odpowiednio niższych, a więc w procedurze konkurencyjnej, z uzyskaniem oceny pracy, opinii zgromadzenia sędziowskiego, wyboru przez KRS spośród kandydatów z korpusu sędziowskiego i kandydatów zewnętrznych, a wreszcie powołania przez Prezydenta RP. Ta regulacja stanowiła jedyny instrument swoistego nagradzania sędziów nienagannie wykonujących swoje obowiązki, nieaspirujących z różnych przyczyn do sądów wyższych, przy uwzględnieniu przyjętej zasady rezygnacji z nagród, czy innych, powszechnie stosowanych w stosunkach pracy form nagradzania pracowników.
Środowisko sędziowskie z wielkim zadowoleniem i nadziejami odebrało uchwalenie tej ustawy. Uznaliśmy bowiem, że jest to pierwszy od wielu lat krok w kierunku wzmocnienia pozycji sędziego, stworzenia długofalowej ścieżki kariery sędziego pozwalającej na zatrzymanie w zawodzie najlepszych sędziów. Równolegle, co warte podkreślenia, poprzedni rząd, realizując zapisy art. 178 ust. 2 Konstytucji RP, przewidział począwszy od stycznia 2008 r. podwyżki dla sędziów, a Sejm na ten cel zabezpieczył stosowne środki w budżecie.
Niestety, rząd premiera Donalda Tuska najpierw odmówił przyznania sędziom tych podwyżek, a następnie podjął starania zmierzające do likwidacji stawek awansu poziomego jeszcze przed ich wejściem w życie. Odmówił także poparcia (kontrasygnaty) cennej inicjatywy Prezydenta RP podniesienia w rozporządzeniu „mnożników” dla poszczególnych szczebli stanowisk sędziowskich począwszy od 1 lipca tego roku.
Ustawa nad którą będzie debatował Sejm w trybie pilnym znosi stawki awansu poziomego, a w ich miejsce wprowadza tylko jedną dodatkową trzecią stawkę awansu finansowego, odbierając sędziom dwie stawki awansowe. Uzasadnienie projektu dotyczące rezygnacji z dotychczasowych regulacji w najmniejszym stopniu nie przekonuje środowiska sędziowskiego, a ostatnia zapowiedź premiera Tuska, że sędziowie nie otrzymają także zaproponowanych od 1 stycznia 2009 r. podwyżek wiążących się z podniesieniem kwoty bazowej o 25% pozwala sądzić, że przyczyną takiego stanowiska rządu jest jedynie zamiar poczynienia oszczędności budżetowych kosztem wynagrodzeń sędziów.
Przedłożony przez RM projekt ustawy należy ocenić krytycznie także z tego względu, że działa demotywująco na sędziów, którzy po uzyskaniu proponowanej trzeciej stawki awansowej, nie mieliby już finansowego instrumentu zachęty do podnoszenia jakości swojego orzecznictwa, a wymierzenie po tym okresie sędziemu kary dyscyplinarnej, również nie mogło by się przełożyć na pozbawienie sędziego awansu finansowego w przyszłości.
Szanowna Pani Poseł/Szanowny Panie Pośle!
Obecny poziom zarobków przedstawicieli władzy sądowniczej osłabia ich autorytet, nie zapewniając przy tym godnego poziomu życia, adekwatnego do pełnionego urzędu, zakresu obowiązków i ciężaru odpowiedzialności. Wynagrodzenia te są rażąco niskie w porównaniu z płacami zarówno przedstawicieli władzy wykonawczej i ustawodawczej, jak też w odniesieniu do realnych wynagrodzeń osiąganych na rynku usług prawniczych. Szczególnie zarobki Sędziów Sądów Rejonowych kształtują się obecnie na poziomie płac osiąganych przez pracowników fizycznych. Sędzia Sądu Rejonowego po nominacji osiąga zarobki, stanowiące 1/3 dochodu posła. Praca w sądzie - z uwagi na zakazy ustawowe - stanowi jego wyłączny dochód. Takie niegodne traktowanie przedstawicieli III władzy w Polsce nie znajduje uzasadnienia w sytuacji budżetu państwa i pomija istotne pożądane relacje pomiędzy niezawisłością, a ekonomiczną pozycją sędziów. W 2007 i 2008 wiele grup zawodowych w Polsce, których uposażenia wypłacane są z budżetu państwa, uzyskało znaczące podwyżki. Płace polskich sędziów kształtowane są w oderwaniu od wskaźników rynkowych i stale wzrastającego poziomu życia polskiego społeczeństwa. Należy dodać, iż wysokość realnej płacy polskiego sędziego maleje w zatrważającym tempie i jest obecnie najniższa w historii III RP.
Niniejszy apel skierowany do Pani Poseł/Pana Posła jest aktem mojej determinacji - dlatego proszę, aby na forum parlamentu dokonano racjonalnej analizy obecnej sytuacji wymiaru sprawiedliwości z udziałem przedstawicieli sędziów, co mogłoby się odbyć w ramach tzw. wysłuchania publicznego przed Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka.
Przyjęcie powyższego aktu prawnego w trybie pilnym, będzie stanowiło naruszenie zasad prawidłowej techniki legislacyjnej oraz postanowień Konstytucji, co w demokratycznym państwie prawnym jest niedopuszczalne i stanowić będzie jednocześnie wyraz lekceważenia przez I i II władzę przedstawicieli sądownictwa.
Łączę wyrazu szacunku !
Jan Kowalski
Sędzia SR w Niewoli
adres pryw. ........
mail pryw............
P.S.
W załączniku, uprzejmie przedstawiam tekst Rezolucji, podjętej w Turku w dniu 24 maja 2008r. przez Europejskie Stowarzyszenie Sędziów.
jaztek napisał(a):Jak najbardziej popieram protest przeciwko zniesieniu awansów poziomych, ale przed chwilą sprawdzałem na stronie sejmu i projekt ustawy jeszcze nie wpłynął. Chyba, że nie umiem znaleźć. Może z PO jest tak, że oni głównie mówią /codziennie co innego/ i wycofali się z tego projektu ale zapomnieli o tym powiedzieć ?
jaztek napisał(a):No to mają 3 tygodnie. Czy ktoś pamięta /ma czas, umie sprawdzić/ jak głosowała PO przy zmianie usp wprowadzającej awanse poziome?
Dreed napisał(a):Aktualnie mam potwierdzonych przez system 72 osoby, które wysłały maile pod podane przez nas adresy.
Zastrzegam, że podana ilość wynika z otrzymanych kopii. Tym samym nie wliczam osób, które nie dodały adresu petycja@maxima.webd.pl
Projekt wpłynął wczoraj tuż przed godziną 16-tą. Prawdopodobnie na stronie ukaże się albo dzisiaj wieczorem lub dopiero popołudniu....
Powrót do AWANSE POZIOME - kolejne akcje !!!
Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość